Năm 2017, nhiều công ty công nghệ mới thành lập đã được hưởng những nguồn cung tài chính dồi dào, ước tính tăng khoảng 1 tỉ USD so với năm ngoái nhờ vào hình thức huy động vốn Initial Coin Offerings (ICO).
ICO là hình thức các doanh nghiệp phát hành tiền điện tử để gọi vốn, phương pháp này được tiên phong bởi Ethereum từ năm 2014 và hiện đã phổ cập tới nhiều nhà đầu tư và khởi nghiệp thông qua hội nghị về đồng tiền Ether của Ethereum.
Theo trang Business Insider, Tezos là một trong những startup tán thành ICO. Công ty này đã tạo ra thương vụ ICO lớn nhất từ trước đến nay khi gọi được 232 triệu USD trong tháng 7 vừa qua nhờ vào bán thẻ Tezzies (TEZ).
Tezos đang xây dựng nền tảng cơ sở dữ liệu cho để cung cấp hợp đồng thông minh cho các ngân hàng và doanh nghiệp. Theo đó Tezor sử dụng Blockchain (hệ thống quản trị các chuỗi khối) - một công nghệ từng được phát triển để củng cố bitcoin và cạnh tranh với các nền tảng khác như Ether hay Bancor. Tezos là sản phẩm trí tuệ được phát triển từ năm 2014 bởi hai vợ chồng Arthur và Kathleen Breitman, những người từng là cựu nhân viên của Morgan Stanley và Accenture.
Sau khi gọi thành công số vốn khổng lồ, công ty đã lập tức tiến hành đầu tư. Tờ Crowdfund Insider cho biết Tezos cam kết chi đến 50 triệu USD để triển khai dự án mạo hiểm hỗ trợ cho các công ty đang được xây dựng trên nền tảng của họ.Với phần tiền còn lại Tezos sẽ đầu tư vào trái phiếu, cổ phiếu và kim loại quý.
Khoản đầu tư 50 triệu USD này có vẻ bất thường. Thứ nhất, các công ty công nghệ cao thường không thể đạt tới mức tăng trưởng gấp đôi như các công ty đầu tư mạo hiểm bởi đó không phải là lĩnh vực chuyên môn của họ. Các doanh nghiệp có vốn đầu tư mạo hiểm như Salesforce hoặc Google thường là những gã khổng lồ đã kiếm đủ tiền mặt để chứng minh tiềm lực chứ không phải những dự án đầu tư mới chớm. Tezos đầu tư vào những công ty sử dụng nền tảng của mình cũng giống như tự trả tiền để mọi người sử dụng dịch vụ của mình. Đây chắc chắn không phải là một chiến lược đúng đắn. Có lẽ Tezos cho rằng họ đang tạo ra một hệ sinh thái công nghệ đa dạng, nhưng việc đầu tư mạo hiểm này chẳng khác nào một công ty sản xuất xe máy đầu tư vào một công ty ô tô để xây dựng đường xá.
Khoản đầu tư vào trái phiếu, cổ phiếu và kim loại quý cũng rất bất bình thường. Các công ty thường xuyên đổ tiền để tạo ra sản phẩm mới, ra mắt thị trường mới và mở rộng quỹ. Do đó các tổ chức đầu tư truyền thống sẽ thấy lo lắng khi tiền của họ bị đổ hết vào cổ phiếu hay trái phiếu. Bởi phương pháp đầu tư truyền thống bao gồm nhiều danh mục đa dạng trong đó đã bao gồm cả cổ phiếu và trái phiếu. Ngược lại, các startup lại ít chú trọng vào việc đầu tư hợp lý và quản trị rủi ro.
Theo Crowdfund Insider, Tezos cho rằng đầu tư tiền vào cổ phiếu, trái phiếu và kim loại quý sẽ đảm bảo cho sự tồn tại của công ty dù thị trường đi lên hay đi xuống.
Những lý lẽ đối lập này lại tiếp thêm lửa xung quanh tranh cãi về việc liệu ICO có phải là ý tưởng tốt hay không. Các nhà phê bình cho rằng những doanh nghiệp kiếm tiền bằng cách này sẽ tiềm ẩn rủi ro cao và các nhà đầu tư có thể mất trắng. Họ tin rằng nhiều doanh nghiệp sẽ cố gọi tối đa số vốn có thể chứ không chỉ dừng lại ở số vốn đủ cho kế hoạch kinh doanh vận hành tốt.
David Rutter, một nhân vật kì cựu ở phố Wall hiện đang điều hành công ty fintech R3CEV tiết lộ với Business Insider vào đầu năm nay: “Nhiều startup chỉ đưa ra các ý tưởng trên powerpoint chứ không phải là các kế hoạch kinh doanh thực tiễn”.
Một ICO có thể được thiết lập trong vòng 1 giờ và hàng triệu startup đang gọi được hàng triệu đô chỉ với một tờ giấy trình bày ý tưởng của mình. Rutter cho hay: “Tất nhiên là bạn có thể kiếm được 10 triệu USD, 15 triệu USD hoặc 20 triệu USD cho một ICO trong vài giờ đồng hồ dựa trên một powerpoint hoàn hảo, nếu bạn tin ý tưởng của mình tốt cho nền kinh tế, cho thế giới và cho các doanh nhân trẻ. Điều đó cũng ổn thôi”.
Các hoạt động đầu tư của Tezos tương đối bất thường nhưng nó cũng không quá tệ so với việc để vốn trôi nổi như trước khi gây quỹ. Trước đó, Tezos từng đề cập trong một tài liệu của công ty về ý tưởng “trên sao Hỏa” của họ có thể thu hút được hơn 20 triệu USD rằng: “Việc thuyết phục thành công một quốc gia nhỏ công nhận tiền ảo của Tezos như một loại tiền tệ chính thức sẽ mang lại cho công ty nhiều ưu đãi về mặt tài chính.”
Tuy nhiên sự thực công ty này đang mang tiền đầu tư vào chứng khoán và trái phiếu thật hổ thẹn so với ý tưởng thành lập một quốc gia vĩ đại sử dụng tiền ảo Tezos như họ từng khoa trương.
