Các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Arizona State đã khẳng định chính vi khuẩn, chứ không phải là bất cứ chế độ ăn kiêng mới là chìa khóa của việc giảm cân.
Trước đây, các phương pháp chữa trị bệnh béo phì chủ yếu hoạt động dựa trên nguyên lý: Giảm lượng thức ăn tiêu thụ vào cơ thể. Một trong những phương pháp hiệu quả nhất ứng dụng nguyên lý trên là phẫu thuật thu nhỏ dạ dày. Ngoài mục đích làm cho người bệnh ăn ít đi vì dạ dày nhỏ hơn; ca phẫu thuật còn làm xáo trộn môi trường sống của các vi khuẩn bên trong hệ tiêu hóa, qua đó làm tăng hiệu quả giảm cân cho người bệnh.
Theo Science Alert, năm 2008, các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Arizona Stateđã phát hiện ra một loại vi khuẩn mới trong hệ tiêu hóa của một người từng được chữa trị béo phì thành công. Người này trước đây đã được thực hiện một ca phẫu thuật Roux-en-Y nối tắt dạ dày.
Các nhà khoa học bắt đầu đưa ra giả thiết rằng: Những vi khuẩn mới này đã góp phần vào sự giảm cân của người bệnh.
Tuy nhiên, cuộc thử nghiệm mới diễn ra ở quy mô nhỏ với chỉ ba nhóm nghiên cứu trên ba đối tượng khác nhau nên các nhà khoa học vẫn chưa đưa ra được một kết luận chắc chắn về tác dụng của loại vi khuẩn trên.
Vì vậy ở lần này, các nhà nghiên cứu đã mở rộng quần thể đối tượng, bao gồm các bệnh nhân đã trải qua một hình thức phẫu thuật giảm béo khác được gọi là băng dạ dày.
Các nhà khoa học cũng tiến hành phân tích sự đa dạng về bộ gen của các vi khuẩn cũng như chất thải của chúng ở 24 người đã được phẫu thuật nẹp dạ dày khác nhau. Sau đó, họ so sánh các kết quả tìm được này với các dữ liệu được lấy từ 14 bệnh nhân được phẫu thuật băng dạ dày, 15 người mắc bệnh béo phì nhưng chưa được phẫu thuật và 10 bệnh nhân có cân nặng bình thường.
Họ phát hiện rằng, các vi khuẩn sống trong ruột của những bệnh nhân đã trải qua phẫu thuật nẹp dạ dày khác hẳn so với những bệnh nhân được thực hiện băng dạ dày, những người chưa được phẫu thuật và những người bình thường khác.
Các nhà khoa học cũng thấy rằng tính đa dạng của vi sinh vật đã cao hơn rất nhiều sau phẫu thuật. Thông thường, tính đa dạng của các vi khuẩn giảm dần với sự gia tăng trọng lượng cơ thể.
“Đây là một trong những nghiên cứu đầu tiên, chứng tỏ các loại hình phẫu thuật khác nhau với tỉ lệ thành công khác nhau, sẽ dẫn đến kết quả khác nhau về độ đa dạng sinh vật và vi sinh vật sống trong ruột người”, Zehra Esra Ilhan – Trưởng nhóm nghiên cứu cho biết.
Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu của các cuộc phẫu thuật nẹp dạ dày này không làm bất ngờ các nhà khoa học. Roux-en Y nối tắt dạ dày không phải là một ca phẫu thuật đơn giản vì một phần của dạ dày bị khâu lại. Ruột non sau đó được gắn vào dạ dày mới nhỏ hơn này; nó cho phép thức ăn được hấp thụ tốt hơn, thu được nhiều chất dinh dưỡng hơn.
Sự tái cấu trúc lớn trên tạo ra một số thay đổi cơ bản về nồng độ axit, chất dinh dưỡng và oxy trong dạ dày và ruột. Đây sẽ là một phát hiện thực sự gây sốc nếu ít nhất một số loài vi khuẩn không chết đi khi những con mới tiến vào định cư.
Mặt khác, phẫu thuật băng dạ dày không làm ảnh hưởng đến lượng thức ăn tiêu thụ; nhưng nó lại làm giảm tỉ lệ hấp thụ của cơ thể khi tạo ra một nút thắt cổ lọ quanh đầu dạ dày, thông qua một vết rạch nhỏ gần rốn.
Cả hai loại phẫu thuật cho người mắc bệnh béo phì trên đều tạo ra sự thay đổi cho hệ sinh thái vi sinh vật trong ruột. Tuy nhiên, phẫu thuật thu hẹp dạ dày mang lại mức độ đa dạng và khả năng giảm cân tốt vượt trội so với phẫu thuật băng dạ dày.
Phẫu thuật nẹp dạ dày xứng đáng là một trong những phương pháp tốt nhất để hỗ trợ giảm cân cho người mắc bệnh béo phì, nhưng nó cũng đi kèm với nhiều rủi ro.
Trong khi số lượng các ca tử vong khi phẫu thuật khá thấp, một số biến chứng như buồn nôn hay suy dinh dưỡng vì không hấp thụ đủ thức ăn lại xảy ra khá thường xuyên.
Việc thừa hưởng vĩnh viễn một loại vi khuẩn giúp duy trì sự giảm cân sẽ rất tuyệt vời đối với các bệnh nhận được thực hiện phẫu thuật nẹp dạ dày, nếu nó chỉ là một giá trị cộng thêm của ca phẫu thuật. Tuy nhiên có lý do để tin rằng, vi sinh vật là một phần quan trọng khiến người bệnh giảm cân không ngừng chứ không phải là nhờ cuộc phẫu thuật trên.
Theo một nghiên cứu được công bố vào năm 2013, sau khi được cấy ghép vi khuẩn, cân nặng của những con chuột bạch mắc bệnh béo phì giảm trung bình 29% so với trọng lượng ban đầu và con số này vẫn tiếp tục tăng lên.
Lưu ý rằng, những thí nghiệm trên vẫn chưa được áp dụng trên con người. Trong những nghiên cứu tiếp theo, các nhà khoa học sẽ cố gắng xác định các loại vi khuẩn có lợi cho việc giảm cân; hay tìm ra các chế độ ăn kiêng hợp lý, có thể thúc đẩy sự phát triển của các vi sinh vật.
