Khi còn là một cậu bé lớn lên ở hòn đảo Kyushu phía nam Nhật Bản, Masayoshi Son luôn giữ một cuốn sổ tay ghi lại những ý tưởng sáng chế mà Son kỳ vọng một ngày nào đó sẽ trở thành hiện thực. Và hiện nay, Masayoshi Son, nhà sáng lập của SoftBank Group, đã có trong tay gần 100 tỷ USD hiện thực hóa giấc mơ thời thơ ấu của mình.
Sau vòng huy động vốn đầu tiên, Son đã huy động được 93 tỷ US vốn đầu tư cho quỹ SoftBank Vision Fund từ các nghà đầu tư như Ả Rập Saudi, Abu Dhabi, Apple, Qualcomm, Foxconn và Sharp, theo Bloomberg.
Với số tiền khổng lồ này, SoftBank Vision Fund đã trở thành quỹ đầu tư công nghệ lớn nhất thế giới và Son đã trở thành nhà đầu tư quyền lực nhất trong lĩnh vực này. Theo kế hoạch, số vốn của quỹ SoftBank Vision Fund sẽ chạm mốc 100 tỷ USD trong vòng 6 tháng tới.
Son là người có những phát ngôn táo bạo. Son từng nói ông thậm chí đã có một kế hoạch 300 năm cho SoftBank với mục tiêu phát triển SoftBank thành tập đoàn có giá trị nhất trên thế giới, Còn đối với Vision Fund, Son tuyên bố đây sẽ là quỹ đầu tư công nghệ lớn nhất trong một thập kỷ tới với các khoản đầu tư đặt cược vào trí tuệ nhân tạo, thiết bị và vệ tinh kết nối, và tích hợp não người với máy tính.
Vào tháng 4 vừa qua, Son đã đầu tư 5,5 tỷ US vào công ty khởi nghiệp Didi Chuxing và đây là thương vụ đầu tư mạo hiểm lớn nhất từ trước đến nay.
“Son như là một người đến từ tương lai,” Hong Lu, cộng sự của Son ở California 40 năm trước cùng là đồng sáng lập của UTStarcom cho biết.
Sự liều lĩnh của Son cũng đã từng phải trả giá rất đắt. Trong thời kỳ bong bóng Internet, Son đầu tư vào 800 công ty với kỳ vọng sẽ tạo ra một “tài phiệt” trong kỷ nguyên số. Cổ phiếu của SoftBank đã tăng lên chóng mặt và Son có khối tài sản lên tới 68 tỷ USD trong năm 2000, gần vượt qua Bill Gates nắm giữ vị trí người giàu nhất thế giới. Nhưng sau đó, bong bóng vỡ, hàng trăm khoản đầu tư của Son thua lỗ, cổ phiếu của SoftBank giảm 99%. Tuy nhiên, một vài khoản đầu tư của Son đã đem lại lợi nhuận không tưởng, như khoản đầu tư vào Alibaba.
Năm ngoái, Son đã rót 32 tỷ USD để mua công ty sản xuất vi mạch ARM Holdings và đây là thương vụ lớn nhất trong sự nghiệp của ông. Mặc dù thương vụ này bị cho rằng không phù hợp với chiến lược đầu tư của SoftBank, Son lại khẳng định hiện đang thời điểm chín muồi hiếm hoi để đầu tư vào công nghệ và cơ hội này sẽ không xuất hiện lần hai.
Và Vision Fund được nhen nhóm, nhưng vấn đề là Son sẽ tìm ở đâu những người ủng hộ tài chính cho tầm nhìn tương lai của ông.
May mắn đến khi ông gặp Thái tử thứ 2 của Saudi ở Tokyo tháng 9 năm ngoái vừa hay Ả Rập Saudi đang nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế vốn phụ thuộc nặng nề vào dầu mỏ. Thái tử Mohammed bin Salman đã đồng ý khoản đầu tư 45 tỷ USD sau một cuộc gặp mặt với Son.
Siêu quỹ của Son sẽ bơm lượng tiền khổng lồ vào lĩnh vực công nghệ vốn từ trước đến nay đã đón nhận dòng tiền khổng lồ.
Nhiều chuyên gia cho rằng lượng tiền từ SoftBank Vision Fund cũng sẽ như muối bỏ bể. “Đã có quá nhiều đầu tư vào công nghệ, và cho dù có thêm nữa, cũng sẽ không có ý nghĩa gì nhiều,” Steven Kaplan, giáo sư của trường Kinh tế Booth thuộc Đại học Chicago cho biết.
Lợi nhuận của các quỹ đầu tư tư nhân đã giảm mạnh trong những năm gần đây vì nghịch lý có nhiều tiền trong khi đó có quá ít thương vụ để theo đuổi. Vốn mạo hiểm cũng phải đối mặt với những vấn đề tương tự.
Hiện nay, các quỹ đầu tư trên thế giới đang nắm giữ lượng tiền mặt khổng lồ, ước tính lên tới 820 tỷ USD vào cuối năm 2016, tăng lên từ mức 755 tỷ USD một năm trước đó, theo số liệu của công ty nghiên cứu Preqin. Vốn mạo hiểm ước tính lên tới 142 tỷ USD.
“Cơ hội đầu tư ngày càng khan hiếm,” Felice Egidio, một nhà đầu tư mạo hiểm cho biết.
Nói các khác, Son không chỉ là nhà đầu tư quyền lực nhất trong lĩnh vực công nghệ mà còn có thể trở thành người “nguy hiểm” nhất. Vốn đổ dồn dập vào trí thông minh nhân tạo hay xe tự lái có thể thổi phồng giá trị và tạo ra quá nhiều đối thủ cạnh tranh và làm cho tất cả đều phải vật lộn để kiếm tiền.
